Τα κάλαντα για τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά και τα Θεοφάνεια είναι ένα ευρέως γνωστό έθιμο στην Ελλάδα που τιμάται σε κάθε μία πλευρά της. Ομάδες παιδιών ή και ενηλίκων κρατώντας ένα συρματένιο τρίγωνο λένε από πόρτα σε πόρτα τα κάλαντα, τα οποία είναι τραγουδιστές ευχές. Πολλές φορές και ανάλογα με την τοποθεσία, πέρα από τρίγωνο κρατούν επίσης και φυσαρμόνικες ή ακορντεόν, βιολιά και κιθάρες.
Η προέλευση των καλάντων
Την ονομασία τους, την πήραν από την λατινική λέξη «calenda», που διαμορφώθηκε από το ελληνικό ρήμα «καλώ». Παιδιά, κατά ομάδες, περιφέρονταν και περιφέρονται στα σπίτια, στους δρόμους, στα καταστήματα και τραγουδούν με ειδικό όργανο τραγούδια, που αφορούν τα Χριστούγεννα, την γιορτή της Πρωτοχρονιάς, την γιορτή του Μεγάλου Βασιλείου και τα Θεοφάνεια (6 Ιανουαρίου), ημέρα της Βαπτίσεως του Χριστού στον Άγιο ποταμό Ιορδάνη από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή.
Το έθιμο αυτό προϋπήρχε στην Ελλάδα, πριν από την Ρώμη. Τα παιδιά κρατούσαν ένα κλαδί ελιάς ή δάφνης, στολισμένο με καρπούς και άσπρο μαλλί (η λεγόμενη ειρεσιώνη, από το έριο = μαλλί), γύριζαν και τραγουδούσαν και τους έδιναν δώρα.
Τα πιο γνωστά πανελλήνια κάλαντα είναι τα εξής:
Καλήν εσπέραν άρχοντες.
Κι αν εί- κι αν είναι ορισμός σας
Χριστού την θεία γέννηση
να πω- να πω στ΄ αρχοντικό σας,
Χριστός γεννάται σήμερον
εν Βη- εν Βηθλεέμ τη πόλη,
οι ουρανοί αγάλλονται,
χαίρε- χαίρετ΄ η φύσις όλη,
εν τω σπηλαίω τίκτεται ,
εν φα- εν φάτνη των αλόγων,
ο βασιλεύς των ουρανών
και ποι- και ποιητής των όλων.
Για να ακούσετε τα υπόλοιπα πατήστε εδώ .
